Past het woord gewaagd bij jou? Zeg je graag vrijuit je mening? Kan het je niet altijd schelen hoe anderen naar je kijken? Ben je graag anders dan de rest? … dan ben je misschien een dwarsdenker.

In het kunstonderwijs werken vele dwarsdenkers. Zeker meer dan in een gemiddeld bedrijf. En die hoge densiteit maakt het werk op de academie best wel pittig: hevige discussies, onverwachte kronkels, grote emoties, botsingen, doordrammen. Ik leef mee met directeurs van academies. Het is niet makkelijk om dat te hanteren.

De keerzijde is dan weer even mooi. Dwarsdenkers maken ons kunstonderwijs avontuurlijk en risicovol. Onvoorspelbaar ook.

En daar kunnen onze leerlingen hun profijt uit halen. Hier leer je, gevoed door een professionele dwarsligger, met een andere blik kijken. Hier kan je nog doordrammen over een (on)belangrijk detail en een ongezouten mening ventileren.

Heerlijk tegendraads.

Bij sommigen leeft het verlangen om processen in het kunstonderwijs te pakken krijgen. Dat mondt dan uit in modellen en teksten die aangeven welke lineaire stappen leerlingen moeten zetten: stap 1, stap 2 …

Dit soort leerlijnen zijn vooral geruststellend voor de ontwerpers: we hebben het onder controle. De werkelijkheid is helaas (sorry fout) gelukkig anders. Artistieke processen zijn ingewikkeld, chaotisch, persoonlijk en onvoorspelbaar.

Je kan hoogstens mogelijke leerwegen uitdenken. En dan onderzoeken of je daar iets mee kan in een bepaalde context. De volgende maanden zullen we op heel wat academies voorzichtig zulke oefeningen maken. 

Het departement onderwijs heeft een inspiratieboek Deeltijds Kunstonderwijs uitgegeven. Directeurs, leraars, experts en kunstenaars vertellen over hun zoektochten en verwezenlijkingen. Een eerste indruk? Het is ongelofelijk hoe het Deeltijds Kunstonderwijs de afgelopen 10 jaren geëvolueerd is: nieuwe en bredere doelen, dialoog met leerlingen via intentiegesprekken, differentiatie, evaluatiefiches met zinvolle feedback, teams die van elkaar leren en een sterkere verbondenheid met de lokale artistieke wereld. Het boek toont aan dat we samen hard gewerkt hebben.

Deze inspiratiegids is ook een ode aan een groep directeurs en leraren die, in de experimenteerjaren, met visie, moed en doorzettingsvermogen de ambitie van de overheid concreet gemaakt hebben. Hun inspanning was meer dan de moeite waard. Ons DKO was al mooi, maar is nu nog mooier geworden.

Elke academie kreeg een aantal exemplaren van het boek. Vraag een exemplaar aan je directeur. Of lees het boek hier.