Categorie archief: aanpak experimenteren

Avontuur

Posted on by
1

Lennert Coorevits van de groep Compact Disk Dummies is een bijzonder avontuurlijke muzikant. In een interview zegt hij daar zelf het volgende over:

Muziek is een Rubiks kubus waaraan je kunt blijven prutsen tot hij goed zit. Maar af en toe moet je hem ook eens met een grote hamer kapotslaan en opnieuw beginnen.

En daar maakt Coorevits ook werk van. Hij experimenteert erop los: een song van Bob Dylan door de autotunemachine jagen en zien wat dat oplevert. Of de Bo Diddley drumbeat uit de jaren 50 onder andere nummers plakken. Eindeloos fantaseren en combineren.

Sommige leerlingen komen met zo’n avontuurlijke mindset de academie binnen. En ja, de academie is ondertussen een plek geworden waar ze dat verder kunnen ontwikkelen.

En als leerlingen dat niet van nature hebben, dan nog liggen er kansen om dat aspect van kunstenaarschap te ontdekken.

Opkomen en uitvoeren

Posted on by
Beantwoorden

De Londense fotografe Helga Stentzel maakt van de wasdraad en wat kleren een dierentuin. Je moet er maar opkomen, hoor ik jullie collectief denken. Ja, een creatieve geest maakt de gekste sprongen. Of een kunstenaar kijkt nieuwsgierig naar de dingen die hij/ zij tegenkomt. Je ziet het zo voor je: Helena maakt een wandeling in een buitenwijk van Londen en ziet opeens een wasdraad met een wit-zwart gestreepte trui. In haar verbeelding maakt ze er direct een zebra van.

Een idee hebben is één, dat ook oppakken en het kwaliteitsvol uitvoeren is nog iets anders. Associëren maakt dan plaats voor focus, hard werken en maniakaal afwerken.

Ideeën verzamelen, experimenteren, maken, en dat met kwaliteit tonen.

Traag is mooi

Posted on by
Beantwoorden

Tijd, dat is wat leraar vrije grafiek Marnix Everaert nodig heeft om leerlingen te laten groeien. Je kan processen sneller laten verlopen als je zelf zegt hoe het moet. Maar liever laat Marnix leerlingen zoeken en zelf ontdekken. 

Zwijgen en onderzoekend bevragen, zijn dan juiste interventies. Zo worden leerlingen in een zelf-ontdek-modus gezet. 

Wat je zelf ontdekt hebt, blijft langer hangen en is echt verankerd. Daarom is efficiënt werken een heel relatief concept in kunstonderwijs en is de snelste weg vaak niet de beste weg. En zo kan kunstonderwijs ook een ‘vrijplaats voor tijd krijgen’ blijven. 

Traag is niet alleen mooi. Traag is in kunstonderwijs ook snel.

Inspiratie is een beloning

Posted on by
Beantwoorden

Psycholoog en hoogleraar Ap Dijksterhuis schreef het boek Inspiratie. Zijn stelling: inspiratie dwing je zelf af.

Een inspiratiepil die je naar een walhalla van creativiteit lanceert, bestaat niet. Neurologisch weten we nog niet wat er bij eurekamomenten in je hoofd gebeurt. Maar psychologisch is het plaatje wel al meer ontwikkeld. Artistieke inspiratie komt voort uit de wil om beter te worden, uit creativiteit, discipline, nieuwsgierigheid en oefening. Het gaat, volgens Dijksterhuis, over zoveel mogelijk scheppingskracht, interessante dingen in je eigen onderbewustzijn verzamelen.

De psycholoog raadt ook aan om je te omringen door interessante mensen. Zij maken mee je onbewust potje scheppingskracht groter.

En zo levert het boek van Dijksterhuis een nieuwe kijk op de artistieke rollen/ domeinen op: door je als onderzoeker, vakman, samenspeler en kunstenaar te ontwikkelen, wordt ook je inspiratievermogen groter.

Inspiratie is geen geluk. Inspiratie is een beloning.

Open scores

Posted on by
Beantwoorden

Bert Appermont schreef aansluitend bij ons boek Tijd voor maken 2, creëren met groepen een bundel Open Scores. Dit pakket van vijf open partituren nodigt uit tot creatie. Elke score krijgt een eigen opdracht. Je studeert het werk met de groep in en daarna kan je er samen dingen aan veranderen … met de volledige goedkeuring van de componist.

De open scores zijn te krijgen in zes versies: variabele blazersgroep, gitaarensemble, piano vierhandig, strijkers, slagwerkensemble, koor en percussie-ensemble.

Geen onbelangrijk detail: het zijn ook nog eens prachtige composities … die na een creatief proces nog mooier worden.

Hier te koop.

Non-conformiteit

Posted on by
2

In het boek The Shape of Content uit 1956 werden zes lezingen van de beeldende kunstenaar Ben Shahn samengebracht. De lezing over non-conformiteit in de kunsten is de belangrijkste.  

Shahn stelt dat grote kunst en belangrijke historische veranderingen ontstonden vanuit een eigenzinnige houding. Kunstenaars zijn volgens Shahn non-conformisten. Ze houden niet van een status quo. Ze zijn ofwel ontevreden over hoe dingen lopen of willen iets eigen(zinnings) toevoegen aan wat is.

Die drang naar anders of beter hebben wetenschappers ook. Het verschil is dat wetenschappers eerder vanuit logisch denken werken. Kunstenaars gebruiken vooral hun intuïtie, verbeelding en diepe gevoelens als drijfveer. 

Wat leveren deze gedachten op voor kunstonderwijs? Dat we leerlingen mogen uitdagen om te schuren? Dat we sporen van een eigen artistieke stem in de verf mogen of moeten zetten? Dat we leerlingen mogen stimuleren om ongewone paden op te zoeken? 

Dat vraagt avontuur en moed van de leraar. Want ergens hebben we wel een conforme standaard voor ogen die we graag nastreven. En de ambachtelijke invalshoek fluistert ons in het oor: zal het niveau dan niet dalen?  

Het is maar vanuit welk perspectief je dit bekijkt. 

Angst

Posted on by
1

De performancekunstenares Marina Abramovic begeleidde tijdens workshops enkele jonge kunstenaars. Abramovic vroeg hen om ideeën voor artistieke projecten te verzamelen. 

De kunstenaars mochten hun meest haalbare ideeën op de tafel leggen. De rest verdween in de prullenmand. 

Daarna zette Abramovic de prullenmand op de tafel en vroeg ze de deelnemers om juist met deze uitdagingen aan de slag te gaan. 

Ga de confrontatie aan met hetgeen je bang maakt, was haar artistieke boodschap. 

Creatie maakt sterker

Posted on by
1

5d1d79f043608edbff0aa0cf77ade5f7.jpg

Een groep samenspel presenteerde zich met twee gezichten. Eerst speelde de groep de partituur nauwkeurig na. Daarna werd er vrij met het materiaal omgegaan. Het verschil tussen de twee delen was frappant: in dat tweede deel was er opeens echte interactie, intensiteit en magie.

Dit en andere impulsen zette veel in gang op een academie. Alle leraren instrument en zang laten hun leerlingen eigen werk brengen: meestal zonder partituur. Compositie, experimentele muziek en literaire creatie zijn belangrijke en sterke vakken op de academie.

Creatie maakt leerlingen sterker, werd het uitgangspunt. Het perspectief van de componist/ auteur/ choreograaf/ kunstenaar leren kennen, verrijkt je ook als uitvoerder. En die creatie start best zo snel mogelijk.

Verkeerde trein

Posted on by
1

Deze tekst hing ooit in de trappenhal van de Vooruit. 

Stap in de verkeerde trein. Kom terecht in een stad die je niet kent. Verlies je portefeuille. Loop een beetje doelloos rond. Dat is het begin van iets. 

Iets voor de vakantie? Ja, maar ook voor al die vele reizen die leerlingen dit schooljaar op onze academies zullen maken.

Een fijn schooljaar toegewenst. 

Bouwstenen

Posted on by
Beantwoorden

img_9849-copy.jpg

Lucille Nguyen is een Franse designer die afgestudeerd is aan de Design Academie in Eindhoven. Op de eindejaarsvoorstelling doet haar schoenenconcept mij dromen. Nguyen maakt van jou een ontwerper. Je koopt de nodige grondstoffen en zo kan je je eigen schoen samenstellen en maken. Het heeft ook een duurzame kant: als een onderdeel kapot is, kan je een vervangstuk bestellen.

img_2807.jpg

Vooral het beeld van de verschillende grondstof intrigeert. Het doet dromen van kansen voor de creërende kunstenaar: je reikt je leerlingen een set goed gekozen basismaterialen aan en zo kunnen ze – al spelend – hun eigen werk ontwikkelen.

Een aantal akkoorden die bij elkaar passen, enkele motieven die je kan combineren …  en je bent vertrokken.