Sommige academies kiezen voor een jaarthema. Dat inspireert om nieuwe zaken uit te proberen. De academie van Oostende (CAZ) koos dit jaar voor ‘Tijd voor maken’.
Dat is prachtig, niet alleen omdat de titel verwijst naar het boek dat ik samen met Bert Appermont schreef over creatie.
Het thema is ook krachtig omdat de academie, na de coronajaren, weer tijd wil maken voor de kern van goed kunstonderwijs: tijd nemen om te musiceren, te concerteren, te vertellen, toneel te spelen, te creëren, zichzelf artistiek en creatief te ontplooien.
We hebben collectief herontdekt hoe schoon en waardevol echt wekelijks contact met onze leerlingen is.
Niet de school met de laptop is het hoogste goed, maar de school waar leerkracht en leerlingen samen tijd maken voor verdieping en schoonheid.
Wetenschappers hebben onderzocht waarom Walt Disney zo’n succesvolle creatieveling was. Ze stelden vast dat drie stoelen in zijn werkkamer een cruciale rol speelden in het proces om nieuwe ideeën te ontwikkelen.
Disney ging op de droomstoel zitten om zijn geest vrij te laten ronddwalen en nieuwe ideeën te ontwikkelen. Daarna ging hij op een realiststoel zitten om te onderzoeken hoe hij die droom zou kunnen verwezenlijken. Tenslotte had Disney ook nog een kritische stoel. Dan riep hij de criticus op en keek scherp naar wat er allemaal mis zou kunnen gaan.
Op eenzelfde manier kan een leraar wisselen tussen de artistieke rollen. Het is bijvoorbeeld verfrissend om de stoel van vakman eens niet te gebruiken en op de stoel van performer te gaan zitten. Dat levert interessante en relevante vragen op. Hoe ervaar ik deze uitvoering als toeschouwer? Waarom raakt me dit niet of wel?
De leerplannen van Kunstig Competent zijn vanaf nu ook te raadplegen in DKO3. Links op de startpagina van DKO3 kan je op de knop ‘leerplannen’ klikken en dan wijst het zichzelf uit.
Voor beeld vind je er alle belangrijke documenten.
Op de pagina voor podiumkunsten zie je het raster met de 20 artistieke competenties. Op elke competentie kan je klikken en krijg je info over:
WAT: de doelen die deze competentie concreet maken
Hoe vertel je een verhaal in zes woorden? Schrijver Ernest Hemingway deed het.
For sale: baby shoes, never worn.
Nog meer van dit? Het Passa Porta Festival daagde schrijvend Vlaanderen uit. Hier vind je al die pareltjes… ook zes woorden.
Zes woorden die een hele wereld oproepen. Je verbeeldingskracht krijgt een boost. En dat geldt ook voor de zes woorden die de kern van Kunstig Competent vormen. Zo simpel, maar niet simpel:
Het gloednieuwe boek ‘Tijd voor maken’ van Bert Appermont en Erik Schrooten daagt leraars en leerlingen instrument uit om zelf te componeren. 50 goed gekozen en uitgeteste oefeningen zorgen ervoor dat leerlingen eigen creaties aan hun speellijst kunnen toevoegen.
Kan jij verwoorden welke kwaliteiten je bij een leerling wil zien op het einde van een graad of een leertraject? Geen makkelijke denkoefeningen. Dit vraagt verbeelding, het vermogen om je iets voor te stellen. En een woordenschat om die beelden te kunnen articuleren.
Toch is dit essentieel. Want je maakt dingen twee keer mee: een keer in je gedachten en een tweede keer in het echt.
Artistieke competenties componeer je van achter naar voren. Je zoekt naar competentiebeelden die de 20 artistieke competenties concreter maken. Zo weet je beter waar je in grote lijnen naartoe kan werken.
Voor sommige competenties en rollen is dat makkelijk. Voor het vakmanschap hebben vele leraren die beelden al klaar. Voor andere rollen is dat minder evident …
Onze inzichten voor de andere rollen worden elke dag groter. Daarom bieden we vanaf volgend schooljaar daar ook materialen en ondersteuning rond aan. Zo kan je op je academie die competentiebeelden verkennen en verder naar je hand zetten.
En met deze tekst Begin bij het einde maken we ook een einde aan het blogjaar en kijken we uit naar het begin van de vakantie. Merci dat je af en toe mijn gedachten wilde lezen.
Deze creatie-opdracht haalde het shortlist van ons boek TIJD VOOR MAKEN niet. Maar we delen de opdracht toch graag. Andere ideeën vind je op tijdvoormaken.be.
Violist Stephen Nachmanovitch en pianist Ron Fein legden beelden uit tijdschriften naast hun partituren. Ze lieten zich door de beelden inspireren om muziekwerken een eigen(zinnige) sfeer te geven. En dat leverde spannende nieuwe interpretaties op.
OPDRACHT
Verzamel beelden uit tijdschriften en boeken.
Leg inspiratiemateriaal rondom je partituur of tekst. Zo krijgt je partituur/ tekst een lijst, zoals een schilderij van Van Gogh.
Laat je interpretatie beïnvloeden door dit moodboard rondom je partituur of tekst.
Ontdek de wondere wereld van maken met behulp van 50 nieuwe en inspirerende opdrachten.
creëer een meditatief werk zoals Arvo Pärt
maak een soundtrack voor elfen en hobbits zoals de componist van Lord of the Rings
verras de luisteraar zoals John Lennon
gebruik een dalende bas om je publiek tot tranen toe te ontroeren
Wanneer muzikanten op het podium hun eigen werk spelen, gebeurt er iets speciaals. Ze zijn dan extra betrokken muzikanten. Ze spelen met fierheid en enthousiasme.
Voor beeldende kunsten, woord en dans bestaan er al verschillende inspirerende boeken met creatieopdrachten. Voor muziek en instrumentisten is de spoeling echter dun. Daarom schreef ik samen met componist Bert Appermont dit boek.
Het boek richt zich niet op het beginonderwijs en niet op mensen die zich willen specialiseren als componist. We mikken op de groep daar tussenin: jongeren en volwassenen die al een tijdje een instrument bespelen en die de wereld van creatie willen verkennen. Voor leerlingen die in de studierichting creërend muzikant zitten, is dit boek helemaal een aanrader.
Het boek kiest voor twee unieke uitgangspunten. We nodigen leerlingen uit om te maken met en voor hun eigen instrument. We beloven dat ze er een rijkere muzikant en vertolker van wordt. Daarnaast dagen we ze uit om al experimenterend en musicerend te componeren.
We presenteren een pakket van 50 creatieopdrachten. Die opdrachten selecteerden we samen met 70 leraars uit het DKO. Zij onderzochten welke oefeningen wel of niet werkten en maakten ze met hun tips sterker. Daarom kunnen we op elke opdracht in dit boek het stempel uitgetest in de praktijk plakken.
Neem eerst een doosje eieren. Die zijn deze week lager geprijsd. Ga dan naar de afdeling groenten en fruit: neem een kilo aardappelen, zes tomaten en twee trossen bananen. Vergeet dan het wc-papier niet. En neem tenslotte twee pizza’s uit de diepvries.
Ga je met zo’n tekst naar de winkel? Nee toch. Dit zal eerder de werkelijkheid benaderen:
doosje eieren
2 pizza’s
1 kg aardappelen
6 tomaten
2 trossen bananen
wc-papier
Het voordeel van zulke lijstjes?
ze geven ademruimte;
ze maken het kernachtig;
en ze blijven hangen.
Is dit een zinvol alternatief voor uitgebreide feedback op een evaluatiefiche? Ja, zeker als je dit combineert met een gesprek waarin je een genuanceerde toelichting geeft bij die kernachtige formuleringen.
Heel goed nieuws. De nieuwe leerplannen Kunstig Competent zijn vorige week door de inspectie goedgekeurd. Ze zijn nu te raadplegen op onze officiële website raamleerplandko.be.
Aan de rollen (podiumkunsten)/ artistieke ontwikkelingsgebieden (BAK) en de artistieke competenties verandert er niets. Daar willen we graag een tijdloze lijst van maken. Enkel de leerdoelen pasten we aan.
We zijn erin geslaagd om de uitgebreide beroepskwalificaties (de doelen voor de 4de graad) op een haalbare en eenvoudige manier in te werken in onze leerplannen. We spreken voortaan van stam en vertakkingen. Voor de 1ste, 2de en 3de graad gebruik je de stam. Dat zijn de doelen die we al kennen. Voor de 4de graad gebruik je de stam samen met een vertakking. De vertakkingen zijn beknopte lijsten voor de verschillende afstudeerrichtingen in het DKO (vertolkend muzikant, creërend danser, amateur regisseur, amateur beeldend kunstenaar, amateur cineast …).
Hier een voorbeeld:
Meer dan 100 leraren, coördinatoren en directeurs werkten mee aan deze update.
Dank voor zoveel vertrouwen en steun. Het maakt het vele werk dat we erin steken meer dan zinvol.
artistieke competenties 