Laten we proberen van de rollen een competentie te maken: de leerling is een vakman.

Nee, dit is geen competentie: een veel te open formulering die geen concreet gedrag beschrijft.

De rollen doen iets anders:

• ze reiken een mindset aan die de grote domeinen verwoordt waarop kan ingezet worden;
• ze vertellen waar het ons om te doen is in het DKO;
• ze creëren een oneindig palet aan kansen;
• ze maken het mogelijk om nog meer persoonsgericht te werken;
• ze raken leraars DKO omdat ze herkenbaar én uitdagend tegelijk zijn.

Nee, de rollen zijn geen competenties. Ze zijn veel meer dan dat.

Je kan een competentie in vier richtingen ontwikkelen. We geven een voorbeeld aan de hand van de competentie: de leerling kan éénstemmig in eerste positie spelen.

1. Werken aan de KWALITEIT

Het kan een uitdaging zijn om vloeiender in eerste positie te spelen. Nu gaat het misschien nog heel hoekig en moet de leerling nog heel bewust nadenken. De competentie moet nog geautomatiseerd worden. De competentie meer verfijnd inzetten is een andere uitdaging: een zin maken en die ook neerleggen, sommige noten meer accent geven, werken met korte en lange klanken of accenten…

2. Werken aan de ZELFSTANDIGHEID

De leerling kan de competentie uitvoeren zonder dat je tips en hulp biedt. Je geeft een melodie mee naar huis en de leerling moet die voor de volgende les zelfstandig instuderen. Als dat niet lukt zijn er misschien tussenstappen nodig: de melodie even doornemen, een audiofragment meegeven…

3. Werken aan de COMPLEXITEIT

Je kan de leerling uitdagen om de competentie te tonen in moeilijkere werken of op een concert i.p.v. enkel in de les.

4. Werken aan de EIGENHEID

Een vaardigheid wordt ook een artistieke competentie als de leerling er ook een eigen touch, kleur aan kan geven.

Competenties gebruik je om aan te geven wat je op lange termijn met een leerling wil bereiken. Het is nodig om zulke verre targets uit te zetten. Het geeft perspectief en richting aan je lesgeven.

Natuurlijk is het daarnaast zinvol en nodig om soms kort op de bal te spelen. Je wil ingaan op wat er in het hier en nu in de les gebeurt: een leerling heeft zijn instrument of materiaal verkeerd vast of je hebt het gevoel dat je een fout niet kan laten voorbijgaan…

Maar een onderwijspraktijk die alleen maar bestaat uit interventies in het hier en nu is zo vluchtig.

Kort en lang moeten hand in hand gaan.

In het DNA van het DKO drukken we uit waar het ons op de academie om te doen is. En wat ons bindt over de domeinen dans, woord, beeld en muziek.

In zijn boek 1 ding vertelt Garry Keller dat het interessant is om slechts 1 haalbaar uitdaging naar voor te schuiven en daar echt voor te gaan. In een overvloed aan info is focus een zeldzaam goed geworden. En soms willen we zo veel dat er helemaal niets van komt.

Vorig jaar vertelde me een collega uit een ambassedeurschool dat zij één kaARTje uitgekozen had als uitdaging voor haar lespraktijk: het onbekende opzoeken. Ingaan op wat zich op dat moment aandoet, surfen op de ideeën en vragen  van een leerling, een fout als iets interessants zien.

Aan de binnenkant van haar Samsonitekoffertje had ze het kaartje goed zichtbaar opgeplakt. Iedere dag werd ze daarmee geconfronteerd als ze haar aanwezigheidslijst uit haar koffertje wilde nemen.

En dat ene ding werkte.

De globale landkaARTen zijn een interessant instrument om met de leerling te bepalen welke route er dit jaar uitgezet wordt. Blijven we vooral in het gebied vakman of maken we uitstappen naar andere wijken? Mikken we op één groot geel concert of plannen we meerdere kleine concerten? Geven we ruimte aan onderzoek en ontdekken? En in hoeverre is de eigen vingerafdruk een thema?