Domme en slimme dril

1*AxbuuyS_lsMXl8_GTSRl9g.png

100 keer hetzelfde herhalen. Ooit was dat de standaard. Ondertussen staan we dankzij onderzoek en gezond verstand een stuk verder. Zomaar iets herhalen is dom. En een fout erin drillen, is dubbel dom… en bijzonder frustrerend voor de leraar.

Slimme dril doe je bewust en gevarieerd. Zo wordt training effectief. En daarom ook leuk. Want als het vooruit gaat, ben je ook gemotiveerd. Logisch toch?

Dit zijn vijf slimme dril tips. Met dank aan de specialisten Lieven van Ael en Jo Stijnen:

  1. train bewust en super geconcentreerd;
  2. stel je na een speelbeurt de vraag hoe het nog beter kan;
  3. oefen met plezier, laat je uitdagen door bijvoorbeeld levels;
  4. varieer in klankkleur, accenten, sfeer…;
  5. studeer geen fouten in.

Dril

1282605.jpg

Soms krijg ik de vraag of er op de academie nog plaats is voor dril. Mag een leraar nog een drilinstructeur zijn? Kom op, speel, en nog een keer, en nog, nog, nog … Tot de vingers of de mond pijn doen. Of tot de woorden je de keel uit gangen. Tot het perfect is.

We zijn dat blijkbaar kwijtgeraakt. En durven dat ook niet meer vragen aan leerlingen. Terwijl we allen proefondervindelijk weten: het hoort erbij. Training tot het in de vingers zit. Je uren kloppen. De harde noot van het vakmanschap.

Een stevige inspanning leveren en daar achteraf de vruchten van plukken. Het blijft waardevol. Laten we, als de context daarvoor klopt, daar ook niet bang voor zijn. Met gezond verstand.

Moeilijk maakt gelukkig

cropped-l-hand-iwan-moeilijke-greep.jpg

Vaatwasser, microgolfoven, GPS en afstandsbediening. We maken het onszelf graag gemakkelijk. Dat geeft comfort aan ons leven.

Maar het tegenovergestelde is misschien nog interessanter: moeilijke dingen afronden maakt ons pas echt gelukkig. De Amerikaanse psychiater Theodore Isaac Rubin omschreef het zo: geluk komt van de tevredenheid na een moeilijke taak die het beste van onszelf geëist heeft.

Schrijver Dan Pink beaamt dit. Hij noemt drie ingrediënten voor een gelukkig leven: autonomie, een doel en meesterschap. Voor een meester mag het moeilijk zijn. Hij stopt niet als een bepaald punt bereikt is.

Ook op de academie mag het moeilijk zijn. Omdat groei een onmisbaar element is van onderwijs én omdat dat onze leerlingen op een rijke manier gelukkig maakt.

En daarbij is een belangrijke taak weggelegd voor de leraar. Hij zoekt voortdurend naar een balans tussen verveling (te makkelijk) en angst (dit gaat niet lukken). Als dat lukt, is een gelukkig gevoel nabij.

 

Rituelen

live-tekenen-genderdebat-vooruit-28-03-2013.jpg

Hoe wordt een kunstenaar geïnspireerd? Welke gewoontes, rituelen gaan schrijven, tekenen en componeren vooraf? In het mooie boekje Dagelijkse rituelen van Mason Currey krijgen we een inkijk.

Erik Satie wandelde iedere dag tien kilometer naar zijn favoriete café. Om daar vervolgens te componeren en een omelet te eten van dertig eieren.

De architect Frank Lloyd Wright kreeg zijn beste ideeën tussen vier een zeven uur ’s morgens. Daarna deed hij een dutje. De rest van de dag had hij tijd voor anderen dingen.

Illustrator Eva Mouton vertelt dat ze in het begin van haar carrière totaal geen structuur had. Behoorlijk onproductief was dat. Ondertussen heeft ze te pakken wat voor haar wel werkt:

Elke ochtend sta ik op om negen uur. Ik ontbijt, was me en kleed me aan tot op mijn schoenen. Ik zorg ervoor dat ik eruit zie alsof in naar mijn job buitenshuis zou vertrekken. Ik las eens dat een thuiswerker beter functioneert als hij zijn schoenen aanheeft. Niet zijn pantoffels. Blijkbaar denkt je hoofd pas dat het werktijd is als er schoenen aan je voeten zitten. 

Voor ik een cartoon begin te tekenen, doe ik een hele voormiddag ‘dingetjes’ zoals theezetten, Twitter duizend keer checken, de kat aaien, naar buiten turen. Vroeger werd ik gek van dit uitstelgedrag. Nu weet ik dat het erbij hoort. Het is mijn hoofd dat zegt: ‘Maak me leeg’. 

Dan leg ik Nils Frahm op de plantenspeler. Zijn repetitieve pianomuziek balt mijn gedachten samen en brengt me in een diepe concentratie. 

5 x 5

5x5.jpg

Sommige leerlingen proberen net voor een concert de meubelen nog te redden. De laatste week hard studeren. Onderzoek toont aan dat dat enkel op korte termijn een effect heeft. Na vier weken is het leereffect van de erin-stampers bedroevend: 44 procent kan het geleerde dan niet meer reproduceren.

Het brein kan maar een beperkte hoeveelheid informatie op één moment verwerken. Goed opbouwen heeft daarom een duurzaam leereffect. Vijf minuten oefenen, laten bezinken en daarna weer kort oefenen. Leren vraagt om focus en concentratie en dat kost energie. Daarom heeft het brein rustperiodes nodig.

Leer daarom je leerling om oefening te spreiden. Want vijf maal vijf minuten oefenen heeft veel meer effect dan één keer een half uur. En misschien is het beeld hierboven wel een fijn hulpmiddel om dit te illustreren.

Trots op je werk

screensnapshot-17-03-2016-01-30-55.jpg

Fietsenmaker Jos Dol vertelt hoe zorgvuldig hij een slag uit een achterwiel haalt:

Met twee handen pak ik aan beide kanten van het wiel telkens twee spaken vast, alsof ik een harp bespeel. Zo voel ik hoeveel spanning op de afzonderlijke spaken staat. Hoe vaster de spaak, hoe hoger de spanning. Door met die spanning te spelen, haal ik de golf uit het wiel.

Theologe Barbara Zwaan reageerde met grote bewondering op het verhaal van de fietsenmaker. Zij vergeleek Jos Dol met filosofe Simone Weil.

Wanneer Weil over aandacht schrijft, gebruikt ze grote, hoogstaande bewoordingen. Deze fietsenmaker zegt precies hetzelfde, maar impliciet en misschien daarom nog indrukwekkender. Dit is levende aandacht, aandacht voor het werk. Echte vakmannen vallen samen met wat ze doen. Ze zijn één met hun bezigheid, die daardoor voor mij iets mystieks of spiritueels krijgt, zonder dat het hier gaat om een hogere werkelijkheid: de mensen voeren gewoon hun beroep uit.

Hoe kunnen mensen zo opgaan in iets heel gewoon, hun dagelijks werk? Socioloog Richard Sennett weet dat mensen via hun vak een gevoel van eigenwaarde krijgen. De beloning voor dat werk hangt niet af van salaris, punten of aanzien. Trots zijn op je werk, daar doen we het voor.

Aandachtsboog

aandachtig-luisteren.jpg

In Knack vertelt pianist Julien Libeer over aandacht. We lijden allemaal onder een verknipte aandachtsboog. Luisteren naar klassieke muziek vraagt zo veel aandacht dat het niet meer van deze tijd lijkt.

Ik hoor veel mensen klagen over het feit dat ze het niet meer kunnen: hun aandacht erbij houden. We moeten daar iets aan doen. Niet alleen omdat we naar Beethoven moeten blijven luisteren. 

Zonder diepgang komen we er niet. Zelf begon ik met iedere dag vijf zinnen over te schrijven in schoonschrift, zo mooi als ik kan. Het idee om kinderen te leren schrijven op een toetsenbord vind ik complete waanzin. Ik weet niet waar ik het gelezen heb, maar intelligentie construeer je via de zintuigen. Als je geen echte materialen voelt, als je niet leert met je handen te schrijven, muziek te maken, te tekenen, dan mis je een dimensie van het mens-zijn. Ik weet niet wat er met de mens en zijn empathie gebeurt, als we alles door een soort virtuele realiteit zullen duwen. Het is niet alleen de vraag welke wereld we onze kinderen nalaten, maar ook welke kinderen we aan onze wereld nalaten. 

Boekenplank

Zin om te lezen? Hier mijn boekenplank artistieke competenties. Boeken die mij inspireerden om de artistieke rollen beter te leren kennen.

kunstenaar
vakman
performer
onderzoeker

samenspeler