Hocus focus

Posted on by
Beantwoorden

Ochi.jpg

Ik ontdekte dat een leerling tijdens de les samenspel stiekem op haar gsm Facebook aan het checken was. Zover zijn we dus. Cijfers bevestigen deze indruk. Bijna een kwart van alle 18 tot 24-jarigen kijkt meer dan 100 keer per dag op zijn telefoon.

De Standaard schreef er een artikel over met de fantastische kop hocus focus. De nieuwe heilige graal heet focus: je kunnen concentreren op één activiteit is de nieuwe luxe.

De academie als plek om die nieuwe luxe te ontdekken? Leerschool voor aandacht en sensitiviteit? Zeker. Want hier kan je niet anders dan singletasken. Enkel met concentratie bereik je meesterschap over je instrument, borstel, stem of lichaam.

Gewaarwording

Posted on by
1

Jij dacht dat alles in getallen en formules kon worden uitgedrukt! Maar in uw mooie nomenclatuur bent u de wilde roos vergeten, de tekenen van de hemel, de gezichten van de zomer, de grote stem van de zee, de momenten van liefdesverdriet en de woede van de mensen!

Te midden van uw meest schijnbare overwinningen bent u reeds verslagen, want er is een kracht in de mens die u niet zult terugdringen, onwetenden zegevierend voor altijd. Het is deze kracht die zal opstaan en u zult weten dat uw glorie rook was.

Albert Camus, L’Etat de Siège (Gallimard, 1948)

Deze prachtige tekst is te lezen op de website gewaarwording. Je vindt er prachtige gedachten over kunsteducatie. De uitgangspunten van de inititiatiefnemers zijn dan ook waardevol:

  • De kunsten kan je niet herleiden tot een instrument om extrinsieke doelen en leereffecten te bereiken.
  • Verwondering door de kunsten is op de eerste plaats de ervaring van niet- begrijpen.

Open scores

Posted on by
Beantwoorden

Bert Appermont schreef aansluitend bij ons boek Tijd voor maken 2, creëren met groepen een bundel Open Scores. Dit pakket van vijf open partituren nodigt uit tot creatie. Elke score krijgt een eigen opdracht. Je studeert het werk met de groep in en daarna kan je er samen dingen aan veranderen … met de volledige goedkeuring van de componist.

De open scores zijn te krijgen in zes versies: variabele blazersgroep, gitaarensemble, piano vierhandig, strijkers, slagwerkensemble, koor en percussie-ensemble.

Geen onbelangrijk detail: het zijn ook nog eens prachtige composities … die na een creatief proces nog mooier worden.

Hier te koop.

Beursshowbrug

Posted on by
Beantwoorden

Op de smalle rand van het luifel van de beursschouwburg in hartje Brussel plaatste kunstenaar David Helbich het kunstwerk What People Say. Helbich toont hoe in het multiculturele Brussel het onmogelijke woord ‘beursschouwburg’ uitgesproken wordt: beurshowbrug, bourscaubirg, burscebu, borshauberg … 

Als ik langs het gebouw loop blijf ik altijd weer hangen bij het eerste woord beursshowbrug. Eigenlijk bij SHOW. Het staat daar zo ongemakkelijk.

Niks tegen spektakel vermaak. Maar in een theater, dans-, muziekzaal of cultureel centrum mag het toch meerduidig, onvoorspelbaar, ontwrichtend of zelfs moeilijk zijn. 

Het is een taak waarin we als kunstenaar en als kunstenaar-leraar, ook in deze tijden van show, vluchtigheid, zien en gezien worden, moeten blijven volharden.

Panenka

Posted on by
Beantwoorden

Antonin Panenka nam in de finale van het EK voetbal in 1976 tussen West-Duitsland en Tsjecho-Slowakije de beslissende strafschop. Panenka stiftte de bal met een boogje zachtjes in het midden van de goal. Sepp Maier, de Duitse keeper, lag al in een hoek. Sindsdien wordt dergelijke strafschop een Panenka genoemd.

Panenka dat is durven. Als een Panenka mislukt is dat pijnlijk. Als het lukt is het ware kunst. Er zijn al miljoenen strafschoppen genomen. Maar deze zal altijd de bekendste blijven. Want hier werd voetbal kunst. En hier leren we ook iets over kunst: met kunde, met gevoel, mooi en risicovol. En dat op zo’n belangrijk moment.

Angst

Posted on by
1

De performancekunstenares Marina Abramovic begeleidde tijdens workshops enkele jonge kunstenaars. Abramovic vroeg hen om ideeën voor artistieke projecten te verzamelen. 

De kunstenaars mochten hun meest haalbare ideeën op de tafel leggen. De rest verdween in de prullenmand. 

Daarna zette Abramovic de prullenmand op de tafel en vroeg ze de deelnemers om juist met deze uitdagingen aan de slag te gaan. 

Ga de confrontatie aan met hetgeen je bang maakt, was haar artistieke boodschap. 

Non-conformiteit

Posted on by
2

In het boek The Shape of Content uit 1956 werden zes lezingen van de beeldende kunstenaar Ben Shahn samengebracht. De lezing over non-conformiteit in de kunsten is de belangrijkste.  

Shahn stelt dat grote kunst en belangrijke historische veranderingen ontstonden vanuit een eigenzinnige houding. Kunstenaars zijn volgens Shahn non-conformisten. Ze houden niet van een status quo. Ze zijn ofwel ontevreden over hoe dingen lopen of willen iets eigen(zinnings) toevoegen aan wat is.

Die drang naar anders of beter hebben wetenschappers ook. Het verschil is dat wetenschappers eerder vanuit logisch denken werken. Kunstenaars gebruiken vooral hun intuïtie, verbeelding en diepe gevoelens als drijfveer. 

Wat leveren deze gedachten op voor kunstonderwijs? Dat we leerlingen mogen uitdagen om te schuren? Dat we sporen van een eigen artistieke stem in de verf mogen of moeten zetten? Dat we leerlingen mogen stimuleren om ongewone paden op te zoeken? 

Dat vraagt avontuur en moed van de leraar. Want ergens hebben we wel een conforme standaard voor ogen die we graag nastreven. En de ambachtelijke invalshoek fluistert ons in het oor: zal het niveau dan niet dalen?  

Het is maar vanuit welk perspectief je dit bekijkt. 

Creatie maakt sterker

Posted on by
1

5d1d79f043608edbff0aa0cf77ade5f7.jpg

Een groep samenspel presenteerde zich met twee gezichten. Eerst speelde de groep de partituur nauwkeurig na. Daarna werd er vrij met het materiaal omgegaan. Het verschil tussen de twee delen was frappant: in dat tweede deel was er opeens echte interactie, intensiteit en magie.

Dit en andere impulsen zette veel in gang op een academie. Alle leraren instrument en zang laten hun leerlingen eigen werk brengen: meestal zonder partituur. Compositie, experimentele muziek en literaire creatie zijn belangrijke en sterke vakken op de academie.

Creatie maakt leerlingen sterker, werd het uitgangspunt. Het perspectief van de componist/ auteur/ choreograaf/ kunstenaar leren kennen, verrijkt je ook als uitvoerder. En die creatie start best zo snel mogelijk.

Tijd voor samen maken

Posted on by
Beantwoorden

Boek 2 uit de reeks Tijd voor maken is klaar en vanaf nu te koop. 

Tijd voor maken, creëren met groepen is een boek over samen musiceren en componeren. Wij gingen hiervoor in zee met Filip Verneert, onderzoeker aan LUCA School of Arts en KU Leuven. Hij doet onderzoek naar de kracht van samen musiceren en zijn inzichten klinken door in de opdrachten. 

Ontdek de wondere wereld van samen maken met behulp van 50 inspirerende creatie-opdrachten voor groepen: 

  • gom elementen weg en maak zo een minder- is-meer-compositie
  • verklank met een pakket bouwstenen de hemel en de hel
  • componeer een soundscape zoals Brian Eno
  • of maak met de ingrediënten die we je aanbieden een wals zoals Dmitri Shostakovich 

Voor dit boek schreef Bert Appermont ook nieuwe open samenspelpartituren en muzikale building blocks die je op elkaar kan stapelen.

Meer weten? time-to-create.art

Boek bestellen kan je hier.

Volharden

Posted on by
1

tom-lanoye.jpg

Tom Lanoye vindt dat techniek bevrijdt. Het geeft je meer mogelijkheden voor expressie. Daarom was de punk zo snel uitgezongen. Als Lanoye artiesten hoort spreken over de kleine dingen des levens loopt hij weg. Ga voor de dingen die moeilijk en niet evident zijn en oefen tot je het in de vingers hebt.

Voor Ten Oorlog moest Lanoye bijna een jaar studeren om de vijfvoetige jamben onder de knie te krijgen. Zijn ouders, die middenstanders waren, lepelden hem dat al vroeg in: als je talent hebt, moet je dat gebruiken. Luiheid is niet toegestaan. Een ook al ben je soms moe: je moet, moet volharden.

Een moeilijke maar soms ook mooie levensles voor onze leerlingen op de academie.