Een leraar start zijn les met steeds dezelfde vraag:

“Waar kan ik je mee helpen?”

Simpel en onschuldig op het eerste zicht. Maar bij nader inzien een belangrijke en sterke vraag. De leerling wordt uitgedaagd om na te denken over wat hij wil weten en wat zijn leervraag is.

Het concept wordt nog interessanter omdat de leraar deze startvraag consequent volhoudt gedurende vele jaren. Gevolg? De leerling leert meedenken en anticiperen. Bovendien voelt hij zich mede-eigenaar van de inhoud van de les en zijn leertraject.

Hier heb je een nieuwe partituur. Trek je plan.

Voor sommige leerlingen is dat een juiste instructie. Je daagt zo hun zelfstandigheid uit. Andere leerlingen hebben meer ondersteuning nodig: een partituur met vingerzetting, aanduiding van de muzikale zinnen of boogstreken … Soms is het interessant om passages in de les samen door te nemen. De kans dat een leerling thuis juist instudeert, is dan groter. Of snel een opname maken die als referentiepunt kan dienen. Maar bij andere leerlingen is het net interessant om dat niet te doen.

Vele opties. Vele ondersteuningsniveaus. En dat had een leraar viool helemaal te pakken. Hij had van alle partituren drie versies: eentje zonder notities, eentje met uitgeschreven vingerzetting en boogstreken en eentje waar ook nog de moeilijke passages een cirkel en uitroepteken kregen. Zijn leerlingen mochten soms ook zelf bepalen welke versie ze nodig hadden.

Sterk opzet.

Leraren deeltijds kunstonderwijs krijgen meer vertrouwen en autonomie. Maar ook meer verantwoordelijkheid. Nu de centraal georganiseerde examens op heel wat academies minder dominant zijn, ontstaat er bij sommigen onzekerheid. Ze moeten een jaartraject zelf plannen en organiseren. En dat vraag denkwerk. Bijvoorbeeld ijkpunten uitzetten. Want naar iets toewerken, blijft belangrijk.

Vergelijk het met petanque. Als je het kleine balletje niet uitgooit, is er geen spel.

Dus kies je doelen … Niet te ver maar ook zeker niet te dichtbij. Want kunstonderwijs hoort uitdagend te zijn.

Hoe leren ouders hun kinderen nieuwe woordjes? Ze rekken de klank en leggen extra nadruk. Ze oooooverdrijven. Het is interessant om deze beproefde methode ook op de academie toe te passen.

Als je iets nieuws moet leren, leg het er dan dik op. Moet je hard aan de snaren trekken, doe het met alle macht. Wil je iets duidelijk vertellen, doe het dan overdreven theatraal. Wie het groot oefent, kan het altijd ook kleiner maken. Kan je de volumeknop op 10 zetten? Dan is ook op 2 of 4 geen probleem. Omgekeerd is een stuk moeilijker.

Iets uitdrukken hoeft niet altijd met woorden te gebeuren. Soms levert een andere vorm interessante dingen op.

Een lerares van de academie van Sint-Truiden werkte met een set inspiratiekaarten (bijvoorbeeld picture this) voor het intakegesprek. Leerlingen kregen de vraag ‘Wat is je droom voor dit jaar?’. Uit de set kaarten kozen ze een foto die daar uitdrukking aan gaf. Dit was het uitgangspunt voor het gesprek.

De kaarten bleven ook de komende maanden zichtbaar in de klas. Kwestie van het doel voor ogen te houden.