Onderzoekers hebben creatieprocessen al zo vele malen proberen te pakken. Talloze fasemodellen heb ik in vakliteratuur doorgenomen en ik moet vaststellen dat ik zelden mijn eigen praktijk erin herkende. En zo moeilijk is het niet.

De dagelijkse kunstenaarspraktijk bestaat uit een spel van:

• zich laten inspireren
• kiezen, met vallen en opstaan stappen zetten, werk verrichten, reflecteren, twijfelen, heroriënteren, opnieuw kiezen, nieuwe ervaring opdoen, schrappen en schaven …
• om tenslotte het werk een definitieve vorm te geven.

Tijdens een kunstenaarsopleiding is dit proces vaak nog een ongedefinieerd kluwen. Later krijgen kunstenaars zicht op hun eigen werkwijze, aanpak en op contexten die voor hen werken. `

En op de academie worden leerlingen doorheen dit proces geholpen door kunstenaars die al vele malen zulke trajecten doorlopen hebben.

My Woven Diary is een sleutelwerk van de Nederlandse textielkunstenares Ria van Eyk. De kunstenares startte haar carrriëre met hoofdzakelijk wit-zwarte composities. Langzaam werd haar palet kleurrijker.

Dit doet denken aan de manier waarop we, binnen het domein muziek, opschuiven van  overheersend grijs (vakmanschap) naar een rijker palet.

Het werk heeft een strenge geometrie waaraan de kunstenares een interessante persoonlijke touch geeft. De grootte van de kleurvlakken geeft aan hoeveel tijd ze wekelijks aan het weven kon besteden.

Daarnaast schuift het kleurenpalet ook op. Elke maand schrapt ze één kleur en voegt ze een andere kleur toe. 

Zo ontstaat een abstract geweven dagboek van negen maanden. En is dat ook niet de lengte van een schooljaar op onze academie? Daarom kan je dit werk ook als een artistieke metafoor lezen voor het proces dat iemand op de academie doormaakt.

Universiteit Antwerpen volgde drie jaar de werkwijze van schrijver Gie Bogaert. Zijn handelingen op de computer werden bijgehouden en geanalyseerd. Dat leverde interessante informatie op over zijn werkwijze en het ontstaansproces van een artistiek product.

Belangrijkste conclusie: ongeveer 40 procent van de woorden die Bogaert neerschreef, schrapte hij. Dit bevestigt nog maar eens wat vele makers al weten: een kunstwerk ontstaat door een (eindeloos) proces van schrappen en schaven: less-les les.

Nog een interessante vaststelling: Bogaert schreef het  boek niet van bladzijden 1 naar bladzijde 100. Hij sprong constant heen en weer tussen de verschillende hoofdstukken.

Het meest verrast was Bogaert over zijn schrijftempo. Slechts 2,9 woorden per minuut. Kwaliteit vraagt tijd.