Ontdekken

MY FAVORITE MUSIC IS THE MUSIC I HAVEN’T YET HEARD.

Deze quote van de componist John Cage willen we in grote letters onder de rol onderzoeker zetten. Er valt nog zoveel te ontdekken. Dingen waarvan we het bestaan zelfs niet vermoeden.

Je horizon verruimen start bij leraren die deze quote in hun hart dragen en regelmatig hun eigen ontdekkingen met leerlingen delen. Zo tonen ze hun grenzeloze nieuwsgierigheid en dagen ze leerlingen op een subtiele manier uit om dat ook te doen.

Ontdekkingsreiziger

In het prachtig boek ‘Soms ben ik een ontdekkingsreiziger’ beschrijft Ruth Mellaerts op een ontroerende manier hoe een onderzoeker voelt en denkt:

Soms wilde ik dat ik in een tijd was geboren waarin er nog landen te ontdekken waren, gebieden te veroveren. Ik kijk naar de wereldkaart en vraag me af of daar nergens een vergeten eiland is, waar iedereen al die tijd gewoon voorbij is gevaren.

Laatst scheurde ik alle pagina’s uit een oude atlas en knipte de landen en oceanen in stukken. Ik mengde de snippers en plakte ze daarna weer samen, als een nieuwe wereld. Het onontgonnen gebied was plots waanzinnig groot.

Inspirerend canon

made-in-europe-bewerkte-omslag.jpg

In Made in Europe verdiept Pieter Steinz zich in het culturele DNA van ons continent. De belangrijkste halteplaatsen van de Europese cultuur worden in 100 fris geschreven essays bezocht: de Griekse tragedie, de Vlaamse primitieven, de Matheupassie van Bach, Don Quichote, Guernica, het twaalftoonsysteem, het zwarte vierkant van Malevitsj …

Het boek roept interessante vragen op. Kennen mijn leerlingen (enkele van) deze hoogtepunten? Hoe kan ik hen daarmee laten kennismaken? Is het niet belangrijk om ook de meesterwerken van de andere kunstdomeinen te leren kennen? In hoeverre ben ik zelf al doordrongen van deze meesterwerken? En wat zou ik zelf nog toevoegen aan dit cultureel canon?

Ik heb in elk geval enkele meesterwerken in het boek met stip aangeduid. Met de ambitie om die in deze coronatijden digitaal te (her)ontdekken.

 

Boekenplank

Zin om te lezen? Hier mijn boekenplank artistieke competenties. Boeken die mij inspireerden om de artistieke rollen beter te leren kennen.

kunstenaar
vakman
performer
onderzoeker

samenspeler

Mag Bach?

JS-Bach.jpg

Bach heeft op academies een symboolfunctie gekregen in de discussie rond competenties:

  • “Mogen we nog repertoire aanbieden dat er niet direct als zoete koek ingaat?”
  • “Moeten we het waardevolle uit het verleden loslaten?”
  • Of heel kort door de bocht: “Moeten ze dan helemaal niets meer kennen en kunnen?”

Een blik op de competentielijsten van het ministerie en van verschillende pilootscholen geeft een antwoord.

  • Performer: Je bouwt een (persoonlijk) repertoire op. Dat mag dus Bach bevatten.
  • Onderzoeker: Je toont interesse voor verschillende genres, stijlen en disciplines. Dus onder andere ook Bach.
  • Vakman: Je kan doorzetten (ook als het moeilijk is). En dat kan Bach soms wel zijn…

Natuurlijk blijft het o zo waardevol om leerlingen kennis te laten maken met grote en voor hen onbekende muziek. Dat hebben we te doen. Maar om Bach voor iedereen verplicht te maken? Nee, dat is geen maatwerk.